hari maga

parisara vinaazaya valakaa, aarþhika haa samaajika vixamaþaa ðurukara, saaðhaaraNa samaajayak apa mavbimata uðaakara gaþa hækkee, 1832 ðii aarambhavuu palaaþ navayee kûþima maayim beðiima ahoosikara, ee venuvata, parisaraaþmaka maayim sahiþa (ikolojikal bavundariis) jana sabhaa namæþi sammuþi ðeezapaalana eekaka pihituvaa gæniimen ya. eya hari maga hevaþ bauððha maðhyama praþipaðaavaya.

2017-01-26

bauððhayin pracaNdaþ‌vayata æyi meccara lol!

síhala bauððhayaata vatakaragena bætaðiima

mema lipiyee ziirxa paathaya ðharmasiri baNdaaranaayaka namæþi 2015 ðii yahapaalanayak paþaa satan kala (kadee giya?) sinamaa veeðiyaa visin kalaaya kiyaa puvaþ paþaka (2015 sæpþæmbar?) saÐahan vuuvaki. niravul iþihaasa haa bhuugoola viðyaa ðænumak næþaþ, ðemaapiyan visin upaþeeðii hoÐa síhala bauððha namak ðamaa æþi mevæni ayagen pavaa nigrahayata haa baalðuvata síhala bauððhayaa paþ‌va æþi þarama penena vita æmerikaavee sitina mata æþivannee balavaþ kaNagaatuvaki, veeðanaavaki. samahara vita lákaavee ðæn jiivaþ‌vana ayata meya kammalee innaa ballaata hena gahanavaa noðænenavaa vagee ðeyak viya hækiya. eheþ kramaaNukuulava, suukxama lesa, lákaavee síhala bauððha paðanamata vatakaragena karagena yana paharaðiim síhala bauððhayinta veccaðee yanuven iþihaasa kaþaavak liviimata æþi balavaþ avazyaþaavaya penvaa ðena bava magee aðahasayi. anaagaþayee evænnak siðuveþæyi yana vizvaasayen ðharmasiri nam yahapaalana vinnaBuvek visin en jii oo gælariyata kala mema prakaazaya paryeexaNaaþ‌maka vimarzanayakata lakkala yuþuya kiyaa siþee. ðharmasiri pamaNak nova þavaþ bohoo aya síhala bauððha sáskûþiya gæna hariyaakaara ðænumak nomæþikama nisaa yam siðuvili ðaamayaka valigayen allaagena valikana bava mehiðii peniiyana karuNaki. ðharmasirilaa pamaNak nova haavad mahaacaaryava siti stænli þambayiyaaþ kalee ee ðeemaya.

viktar ayivangee pansalee viplavaya

vivðha pæþikada haa muuNaþ æþi mema síhala bauððha virooðhii vyaapaaraya (ænti mahaaváza muuvmant?) buuvallek væniya. uðaaharaNayak vazayen 2006 ðii pansalee viplavaya yana namin raavaya paþ‌þarayee viktar ayivan visin liyuu poþak iita avuruðu ðahayakata pasuva mææþakaðii mata kiyaviimata læbuNi. mee poþa maGin haamuðuruvarun kalaaya kiyana kulabheeða vaaðayak ismaþukara penvaa iþaamaþ siyum lesa ságha samaajayataþ, iita amaþarava aaðara pemkaþaavak mavaa paa apavaþ‌vuunu gágodavila sooma haamuðuruvangee cariþaya paLuðu kiriimataþ viktar uþsaahayak ðaraa æþa. buððhaagama yanu caþuraarya saþyaya haa aarya axtaágika maargaya maþa paðanamvuu jiivana kramayak misa bayibalayee hoo kooraanayee hoo liyaa æþi anðamee aagamak novana bava samaajayee æþi kula bheeðaya gæna þar‌ka viþar‌ka poyint hoyana viktar ta noþeeree.

yam samaajayaka kula bheeða hoo venaþ adupaadu þibeenam eevaata jeesus vahanseeta akaalayee miya yaamata heeþuvunu aakaarayee prasiððhiyee virooðhaya pææmak buðu ðahama yataþee siðu novee. eya ek ek puðgalayaagee prayivat praznayaki. burumayee pansalvala ðaanayata ðimi gotu valin gaþ ðimi biþþara bæÐa þiyannata puLuvan vanneeþ, viyatnaam bauððhayin gæraDi mas kanavaa kiyanneeþ mee nisaaya. lákaavee gam vala ænglikan, meþodist, kaþoolika palli þibenavaa men, gocigama ayagee pansal, karaavee hoo ðuraavee ayagee pansal kiyaa minisun yana noyana venva haÐunaagaþ pansal næþa. æmerikaavee nagaravala nam ðaayakayin visin venkara beðaagaþ pansal þibenavaa maa ðæka æþa. ohugee poþee muulika aramuNa sooma haamuðuruvan yam kumanþraNayak maGin apavaþkalaa yana sækaya ivaþkara viimaya. anþimeeðii 1971 jee vii pii maaksvaaðiiyeku haa upaþin krisþiyaaniyekuvuu viktar,  buððhaagamata æþi ðayaanukampaavenðoo eya ziilaacaara kiriimata bauððhayinta haa haamuðuruvarunta noyek avavaaða upaðes iðiripaþ karayi. maaðuLuvaavee soobhiþa haamuðuruvangee apavaþ‌viima samban‌ðha ‌yenða sækayak maþuvii æþi nisaa iðiriyeeðii viktar eya allaagena þavaþ poþak liviimataða ida æþa.

þheravaaðii buðu ðahama

lookayee biliyana haþa ataka janasákhyaava anuva balana vita lákaavee sitina þheravaaðii buðu ðahama aðahana pirisa miliyana 14-15 aþara iþaamaþ‌ma suLu  pramaaNayaki. eheþ yam janakothaazayaka aagama ðadamiimaa karagena ígriisi, ðemaLa haa síhala bhaaxaaven lookaya puraa liyævii æþi lipi haa vaar‌þaa pramaaNaya sæLakuvoþ síhala bauððhayinta vruððhava liyaa æþi pramaaNaya áka eka vanu nisækaya. miita praðhaanama heeþuva nam ðravidasþhaan vyaapaaraya harahaa inðiyaava kæbali kiriimee aiþihaasika krisþiyaani looka sæLæsma ee saÐahaa nuuþana looka ðeezapaalana þaþ‌vaya yataþee iþaamaþ‌ma suðusu þæna lesa lákaava þooraa gæniimaya. 1949 ðii krisþiyaanii celvanaayagam koLaBa sita ðemaLa raajya pakxaya pihituvaa gæniimaþ, vizeexayen 1976 vaddukooddeyi (mulin mee gamee nama vadugoda) prakaazanayata pasuva lákaavee bauðhayin hinðun maraNavaa yana maþayak lookaya puraa batahira puvaþ vaarþaa kaarayin harahaa pracaliþa kerina.  mema saavaðya maþayee hini peþ‌þa lesa krisþiyaani ðemaLa stænli jeyaraajaa þambayiyaa visin 1992 ðii liyuu budisam bitreeyid yana poþa sælakiya hækiya. poþee pitakavarayata maaðuLuvaavee soobhiþa haamuðuruvangee satankaami muNaka pinþuuraya sæpayuuvee vizaakhaa kumaarii jayavarðhanaya (soyisaa). poþata yuu en oo sarasaviyee muðal aaðhaara labaaðii sájçaapanayakða livvee ægee sæmiyaa laal ya. yam yam vyaaja þoraþuruþ æþulaþ mee poþen ohu æsuu praznayak nam bauððhayin minii marannee æyi yannaya. ohu haavad sarasaviyee mahaacaarya þanaþurak ðaramin iilamak saÐahaa ðædi parizramayak miyayana þuruma ðæruveeya. bauððha pansalvala piLima geval vala ida kaden siyeeta 15-20 aþara idak venva æþþee hinðu ðevi ðeevaþaaviyanta bava ohu sæGavuveeya. koolaahala valaðii ðemaLa janayaa mæruvee gamvala síhala bauððhayin nova nagaravala innaa aagamak næþi ðaamarika aparaaðhakaarayin haa ðeezapaalakayingee mæra piris bava (1983 juuli koolaahala yuu en pii mærayingee vædak viya) ohu hoÐinma ðæna sitiyeeya.

aprikaaNu haa aasiyaanu rataval krisþiyaanikaraNaya kiriimee looka krisþiyaani sáviðhaanayee siþiyamata haa sælæsmata anuva lákaava iþaamaþ væðagaþ vannee lákaava þheravaaða buððhaagama avuruðu 2,500 k puraa akhaNdava rækagaþ looka kenðrasþhaanaya vana nisaaya. mee rata 1505 n pasuva ellavu krisþiyaani vixama aakramaNa haa samuulaghaaþana valin beerii sitiyee merata haamuðuruvarun jaaþiyee mura ðeevaþaavun lesa kriyaakala nisaaya. pansala haa gama aþara gasata poþ‌þa men þibuu bæÐiima nisaaya. mee samban‌ðhaya kadaa ðæmiimee avazyaþaavaya nooþ-bravunrig aaNdukaarayingee kaalayee sita ðevana looka yuððha kaalayee lákaavee siti aðmiraal leetan ðakvaama þeerum gena sitiyeeya. japanaa lákaavata aavoþ haamuðuruvarun ekaþukara hirakaÐavuru vala ðaannata ohu plæænkalee ee nisaaya. maanava ayiþivaasikam surækiya yuþuya yana þirayee muvaaven naa naa prakaara en jii oo sáviðhaana ðæn karagena yana lákaavee buððha zaasanayee paðanamata paharaðiimee kriyaavaliyee lookal eejanþalaa lesa ðharmasiri (ana‌rga bauððha namak) haa viktar (yuðev krisþiyaani namak) kriyaakaramin sitii.  mevæni þavaþ uðaaharaNayak nam canðrajiþ ázubooðha maarasíha nam japaanayee sita genaþ læyisþuven manþriikamakata paþ kala mahaacaarya kenek vijeeðaasa raajapakxa æmaþita sivuruðaagaþ‌þa minisun samaGa saakaccaa karaNavaa kiyaa ðos kiimaya. ohuta lákaava gæna ázumaaþra ðænumakvaþ næþibava min penee.

mayikal robats nam ðænata oostreeliyaavee paðíci þavaþ mahaacaarya kenek lákaavee síhala-ðemaLa praznayata mulvuu heeþu saaðhakaya þaman visin soyaagaþþaa yayi uðan æNuveeya.  eya nam 1912 ðii ígriisiyen liyuu lipiyaka api síhalayin (vii síhaliis) kiyaa anaagaarika ðharmapaalaþumaa saÐahan kiriima yayi ohugee þuppahiyaa yana namin æþi veb adaviyee liyaa æþa! heraliyavala liyanagee seneviraþna nam æmerikaavee vasana ænþropoloji mahaacaarya varayaa ohugee ða vark of kins (1999) yana poþee kiyannee lákaavee praznavalata (síhala-ðemaLa?) vagakiva yuþþee valpola raahula haa yakkaduvee prajçaaraama yana haamuðuruvarun ðenamaya kiyaaya! upaþin krisþiyaani yeku vana jipsi bæænd ayiþikaru sunil pereeraa kiyannee amaraðeevagee pinkeþa mee lak ðeraNee kiyana síðuva boruvak kiyaaya. pinkeþak nam meþaram aparaaðha siðuvannee keseeða, hæmooma lákaava ahahæraðamaa yaamata poolimee innee æyiða kiyaa ohu asayi. meya kaLu suððan visin lákaava vinaaza kiriimee praþiphalayak misa síhala bauððha heeþuvak novana bava ohuta noþeeree.

abuððassa kaalaya

jiiviþayee aniþyabava sákeeþavaþ karaNa mal puujaa kiriima saÐahaa gasvalin mal kædiimen miimæssangee haa samanalayingee jiivaþviimata æþi ayiþiyata haaniyak noveeða? lamaa vayasin mahana kiriima lamayingee maanava ayiþivaasikam kada kiriimak siðu noveeða? pansalvala ali þabaa gæniimaþ, bauððha perahæravala ali æþun genayaamaþ vana saþunta kûûra lesa sælakiimak noveeða? mevæni kaþaa assee, buðu haamuðuruvo ipaðunee lákaavee, lákaavee samanþoobhaðra namin aLuþ buðu kenek innavaa, vaÐuraBa sirivarðhana nam rahaþ‌vuu kenek innavaa kiyaa paþ‌þaravala palavee. aLuþ buðu haamuðuruvoo ohugee pilimayakða saðaa ran aaleepa kara æþa. ohugee upan ðina saaðayata uurumas kariyakða saaðaa æþa. tiyuxan maafiyaava nisaa lamayinta iriðaa ðinayee ðaham paasæl valata yææmata nohækiya. krisþiyaani muulaðharmavaaðiin takaran madu pavaa gasamin ayaþhaa anyaagamiikaraNaya jayatama karagena yayi. zaariyaa niiþiya uganvana maðrasaa paasæl maðivaata araabi rajekugee namin hæðena araabi bhaaxaaven uganvana islaam aagamee lebbeelaa puhuNu karana vizva viðyaalayak madakalpuva pæþþee vælikanða asala iðivemin pavaþii. kooraanayee æþi aagamika sahajiivanayata patahæni vaganþi gæna liyuu vita eya aagam bheeðaya æþikiriimak‌ haa maanava ayiþivaasikam kada kiriimak ya kiyaa hiree ðæmiimata niiþi pænaviimata samaharu yoojanaa karaþi.

jana sákhyaava aþin síhala bauððhayaa suLuþaraya vana hæma avasþhaavakama ðemaLa haa muslim janayaa ovunta adanþeettamkara elavaa ðamaa gæniimata kriyaakaraNa bava ðæn monavata oppuvii æþa. síhala janayaata saapeekxava muslim jana anupaaþaya aduuva sita vædivena pramaaNaya  anuva hæsirena krama pilivelak muslim vyaapþavaaðiin (yataþ pahaþ kamin, miþra kamin, haþuru lesin) lákaavata haÐunvaa ðii æþa. meya sesu lookayeeþ pavaþina kramaya bava batahira leekhakayin vaarþaa kara æþa. síhala bauððhayinta madakalapuva ðisþrikkayee polisi haa ðisaapaþi, praaðeeziiya leekamlaa haa muLumaninma ðamiLa haa muslim karaNayavii æþi graama seevakalaa karana asaaðhaaraNakam valata viruððhava þaniyen iðiripaþ‌va sitina madakalapuva mágalaaraamayee naayaka ampitiyee sumágala himiyanva hiree ðamana lesa tii en ee manþriilaa illaa sitii. boðu bala seenaavee galagoda aþþee jçaanasaara himiyanva hiree ðamannata haðannee ranil agamæþigee liccavi kramayata anuva yamin ratee ðævena bauððha prazna saakaccaa kiriimata prasiðhyee balakaramin sitina nisaaya. þavaþ pæþþakin batahira sita ennee sarvaagamika puuttuvaya. hæma aagamama ekayi kiyamin samahara haamuðuruvaru lebbeelaa, puusaarilaa, pæstarlaa samaga eka meesayee iÐagena ðaval aahaara anubhava karaþi. aabraham gen ena ðeeva aagam þuna haa sarvabalaðhaarii ðeviyek gæna vizvaasa nokaraNa buððhaagama ekama vennee keseeða? mee sarvaagamika ekageyikææma pussa binÐaak vagee vennee bæri velaavaþ muslim hoo krisþiyaani palliyaka piriþak kiyannata ida ðena lesa illaa sitiyoþ ya. eheþ ovunta pansalakata pæmina ovungee aagamika vaþaavaþ karagæniimata oonææ þaram idaðii æþa.

maanasika, vaacika, zaariirika pracaNda kriyaa

lol kiyannee nikamma aazaavata nova kææðara aazaavakataya. eka bhaaryaavak venuvata bahu sþriin soyaa yannee kaamayata lolvuuvan ya. pracaNda kiyannee saamaya, samaaðaanaya nurussana, kadaakappalkaarii, vairakkaarii vikûþi manasak æþi puðgalayekugee hæsiriimataya. bæmiyan buððha ruupa galboora ðamaa vinaaza kiriimataya. ðaLaðaa maaligaavata boomba gæsiimataya.  uðaaharaNayak vazayen kayits paasæl zixyaava ðuuxaNaya kara maraaðæmiimee siððhiyata yaapanee usaaviyata gal gæsiima pracaNda kriyaavaki.  1960, 1970 kaalayee bágaveevaa kaarayin mæyi ðina peLapaali valaðii yuuniyan plees ekee bildin vala viiðuru valata gal gæsiima pracaNda kriyaavak viya. maha mæþivaraNavalata pasu pæraðuna pæþþee ayagee geval gini þæbiima pracaNda kriyaavak viya. 1971, 1988-89 kaalayee jeeviipii ekaþ, aaNduvaþ ðekama pracaNda kriyaa kaleeya.

sáviðhaanaaþmaka lesa, nambukaarayayi penena lesa karaNa pracaNda kriyaaða æþa. balágoda abusaalilaa viðeezikayeku lavaa liyavaa kuragala gæna aLuþ iþihaasayak mavaa pææma evæni kriyaavaki. mema vyaaja kriyaava gæna savisþara lipiyak ðar‌zanii raþnavalli visin ægee veb adaviyee palakara þibee. kuragalata æþulvuu vita penena gal praakaarayee ðiga zilaa lipiyak þibennata æþibavaþ eya ema gala asala loku ginimæla gasaa in pasu vaþura gasaa gala paþuru gassavaa vinaazakara æþibavaþ bæluu bælmatama oonææma kenekuta penee. meya uþuree haa næGenahira palaaþ vala puraa viðyaa natabun vinaazakara ema kæbali væsikiLivala kotas, kussi lipgal lesa genayææmata samaana noveeða? mee kriyaa pracaNda aparaaðha noveeða? ðharmasirilaa visin pracaNdakriyaa lesa penvannee zaariyaa niiþiyata, halaalkaraNayata haa ayuþu anyaagamiikaraNayata viruððhava boðu bala seenaava visin niðaagena sitina síhala bauððha janaþaava avaðikaraviima viya yuþuya. eheþ eka gal kætayak hoo palliyakata gæsuu bavata zaakxi næþa.

miniimaru buððhaagama haa looka mahaacaaryavaru

ek suðu viðeezikayek yuðabhatayinta bauððhayin vazayen iilam yuððhayata sahabhaagiviimeelaa þibiya hæki maanasika amaaruva/apahasuþaavaya gæna kala aacaarya upaaðhi paryeexaNayak piLiBaÐava kaðima vigrahayak ðar‌zanii raþnavalli visin kara æþa. mehiðii magee maþakayata ennee ðænata kalakata pera æmerikaavee yuða bhatayin yuððhayata gos minisun mæriimata akamæþiviimee pravanaþaavayak penviima nisaa ee gæna ovungee manasa venas kiriimata æmerikan yuða hamuðaava kala uþasaahaya haa paryeexaNaya. iizraayalaya vagee ratavala men nova æmerikaaveeþ, lákaaveeþ yuða hamuðaavata bæÐiima anivaarya seevayak novee. mee nisaa bohoo vita yuða hamuðaavata bæÐennee vena rakxaavak hoyaagaþa nohæki ðuppaþ þaruNa piris ya. eheþ prahaakaranta viruððha yuððhayeeðii ellee guNaváza haamuðuruvan ðahas gaNan síhalayin jaaþiya beeraa gæniimee satanata haravaa gaþþee ovungee haðavaþa þula æþi jaaþyaalaya maþukaravaaya.

bauððhayin miniimaruvan lesa pennaa ðiimata ðigukaaliina sælæsmak uda kriyaakalee miyagiya stænli þambayiyaaya. bostan nuvara haavad sarasaviyata gos iilam satanata mahaacaarya mattamen ðaayakaviima ohu æraBuvee 1958 síhala-ðemaLa koolaahala kaalayen pasuva, yaapanayee kulabheeðaya gæna venuvata ohuta læbuNu krisþiyaani zixyaþvaya maGin þaayilanþayata gos þheravaaða buððhaagama gæna aðhyayanaya kiriimen ya. 1953 ðii ðon caals vijeevarðhana visin liyana laða ðha‌rma vijaya (revoolt in ða tempal) yana poþaþ, 1956 ðii bitreeyal of budisam namin palavuna bauððha zaasana þoraþuru vimarzana komitiyee vaar‌þaavaþ peeraaðeNiya sarasaviyee samaaja viðyaa aacaaryavarayeku vazayen þambayiyaa visin ee vana vita kiyavaa sita æþi bava nisækaya. ee nisaa ohugee ðiga gamana 1992 ðii liyuu budisam bitreeyid nam poþakin muðun paþ karagæniima puðumayata karuNak novee.  vayi budist kil kiyaa lookayatama haDagaa asannata pamaNak nova gaNanaaþ obeeseekara, ec el seneviraþna væni aniþ ænþropoloji kaarayin lavaa eya sanaaþha karavaa gannataþ ohuta hækivuuyee mee nisaaya. ðharmasirilaa væni aya kaagena ðaGalanneeða mee ðiracca laNuvaya.

þambayiyaata yævuu ðiga lipiya

þambayiyaagee vayi budist kil kiyana praznayata maa liyuu ðiga piLiþura ohuta yæviimata ee kaalayee mata ohugee iimeel lipinaya labaaðunnee ranjanii obeeseekara (ællepola), gaNanaaþ obeeseekaragee biriÐaya. mata piLiþurak nolæbuNee ohuta ðiimata piLiþurak novuu nisaaya kiyaa mama siþami. ðænata avuruðu vissakata pamaNa liyuu ee piLiþuree aðataþ valáguvana, ðharmasirilaa væni ayagee ðæNuma var‌ðhanayata heeþuupakaaravana aðahas mehi pahaþin nævaþa síhala bhaaxaaven liyannata læbiima gæna mama saþutu vemi. þambayiyaagee poþee 1966 heenapitageðara jçaanasiiha haamuðuruvan haa ricad udagama kalaayayi kiyana kumaNþranaya gæna saÐahan vuvaþ, 1958 jee aar-dadli ðemaLa bhaaxaa saaðhaaraNa bhaaviþaya piLiBaÐa panaþata viruððhava iBulgoda ðakvaa giya paa gamana hoo 1962 krisþiyaani síhala-ðemaLa polis kumaNþranaya hoo saÐahan nokarayi (ema æþ‌þa kumaNþranaya anþima mohoþeeðii vælæk‌vuuyee bauððha polis nilaðhaarii stænli seenaanaayaka visin ya. kumaNþranayee naayaka sii sii ðisaanaayakagee puþaa liyuu poþaka mee kumaNþranaya bauððha kumaNþranayak kiyaa haÐunvaa ðennee kumaNþranakaruvanta aayuðha, pisþoola aragenayaama þahanam kara þibuNaaya yana heeþuva udaya!). meya puðumaakaarayee aþapasuviimaki. meya hariyata valpola raahula himiyan visin ohugee poþata noyek þoraþuru labaaðiima gæna kûþajça vana ec el seneviraþna, ohu visin ema haamuðuruvanta (haa yakkaduvee prajçaaraama haamuðuruvanta) ella kala cooðanaava gæna uþþarayak ðiimata unvahanseeta avasþhaavak noðiima vænima mahaacaaryavarunta nogælapena aziilaacaara kriyaavaki.

jaaþyanþara prajaava gonaata ænÐaviima

avihísaava ðeezanaakarannaavuu aagamak aðahana aya miini marannee keseeða? bauððhayin buððhaagamata ðrohi vannee keseeða? yana prazna þambayiyaa asannee þoþ‌þa babek vageeya. meya muLu jaaþyanþara prajaavama moodayin karavana praznayaki. bæmiyan buðuruupa dayinamayit ðamaa pupuravana, buðu pilimayak þabaa vesak kaad ekakvaþ rata þulata genayaamata noðena rataval haa dolar kooti gaNan aramuðal sahiþava þooraagaþ rataval krisþiyaani kiriimata pihituvaa gaþ sáviðhaana haa ðahas gaNan krisþiyaani en jii oo kaakkan æþi lookayak iðiriyee siri sáGaboo-vessanþara yugayak þambayiyaa lákaavee bauððhayingen illaa sitiyeeya. ðharmaazoka rajaþumaagee aðhiraajyayata vuu ðeyaþ, aða islaamvii æþi æfghanisþhaanayee sita malayaava, inðuniisiyaava, koriyaava, maala ðivayin  yanaaðii aasiyaavee ratavala buððhaagamata vuu ðeyaþ ohuta amaþakaya.

bauððhayin aiþihaasikava an aagamvala janayaata penvuu namyaziilibhaavayaða ohu ohugee poþee huðek vûþþiya saaðhaaraNaþ‌vaya uðesaavaþ vaarþaa nokarayi. aþiiþayeeðii kaþoolikayinta haa islaamvaaðiinta samuulaghaaþanayen beerii udarata praðeezayee paðíciviimata síhala bauððha raju avasaraðiima amaþaka kalaþ vadaa mææþa kaalayeeðii ðeviyangee naamayen miþhyaa ðûxtiyen galavaa (seev) gæniimata minis bætaLuvan soyamin krisþiyaani mixanaarii puujakayin lákaavee ææþa gamvala særisaraNa vita raaþri kaalaya gevvee ema gamvala pansalvala bava þambayiyaa ðæna sitiyeeya. evita ovunta raaþri bhojanaya pavaa rææta niraahaarava innaa mee hamuðuruvaru pisa ðunneeya. evan lakxaNa þibuu samaajayak apita væraðunee maiþrii bhaavanaava nisaa kiyana þænata vætunee kiri pækat hoo venaþ allasðii buðu pilima polovee gasaa kudukara iita muþraakaravana þa‌þ‌vayata bauððha virooðhii vyaapaara yakxaaveexavuu nisaa noveeða? islaam vyapþavaaðaya miita ðeveniða?

1931 ðii anuraaðhapura raajya manþriivuu suðu jaaþika dabliv ec friiman, 1936 ðii niþaraGayen paþ‌viya. 1960 gaNanvala kælaNiya aasanayee manþriivuuyee kaþoolika aar æs pereeraaya. ahamba kiipaðenek hærena vita dii es seenaanaayaka gee sitama lákaavee agamæþi/janaaðhipaþi vuu hæma kenektama krisþiyaani mavak hoo biriÐak sitiyeeya. aar premaðaasa yugaya nimavuuyee ohugee ðuva haa biriÐa krisþiyaani aagamata hæriimen ya. lákaavee bauððha paðanama ahoosi kalayuþuyayi kiyana roosi bar‌nadiin seenaanaayaka ovungee gaja miþuriyak viya. upaþin bauððhayin novuu jeyaraaj farnændu pulleetaþ, raajan kaðiragamaar‌taþ haamuðuruvaru  sælakuvee ovun bauððhayinsee jiivaþ vuu ayaya kiyaa siþamin ya. mee siyalla zrii mahaa booðhiyata haa ðaLaðaa maaLigaavata iilam þrasþavaaðiin visin boomba gæsuvaata pasuvaya. evæni boomba ovun ðennaavaða biligaþþeeya. buððhaagama aakramanaziili aagamak noviiya. ambedkaar visin dalit janayaa buððhaagamata haravaa gaþþee lákaavee haamuðuruvarungee kisima samban‌ðhayak næþivaya. adu þaramin kalin síhala minisun vuuvaayayi sælakena pahaþ kula kiyaa amaanuxika lesa salakana yaapanee harijanayaava buððhaagamata haravaa gannata vaþ mee haamuðuruvaru kriyaa nokaLeeya. ee venuvata ovun kalee yuroopayata yææmaya.

mema samahara siðuviim þambayiyaagee poþata pasuva siðuvuvaþ, ohu miyayaamata pera siðuviya. ohugee maþaya ee nisaa venasvunaaða? pansalee baNamaduvata gos navagunavæla ganimin innaa bauððhayin pirisak næþi nisaa nova, lákaavee ðeezapaalana balaya suððangen þamanta maarukaravaa gaþ bohoo seyin krisþiyaanii haa ar‌‌ðha krisþiyaanii vana kaLu suððan kalliyakagee kriyaa nisaa niiþiya haa vinaya ballaata yææma nisaa lákaavee minii mærum haa aparaaðha siðuvana bava þambayiyaata þeerunee næþiseeya. buðu ðahamata anuva niiþiya haa saamaya rækiimee vagakiima raajya vagakiimaki. paseenaðii koosala rajaþumaa ðutu siina ðaasæyen penvaa ðennee raju, raajyaya ðhaarmika novana vita ratakata vana ðeeya. niiþiyen kala yuþu poðu ðee rajavarun raaja niiþiya ya. buðu haamuðuruvoo pennaa ðunnee ek ek gihiyaata puðgalikava gaþa hæki magaya. niiþi pað‌ðhaþi ðeezapaalana kriyaaya.

uðaaharaNayak vazayen aaþmaarakxaava (self difens) saÐahaa æþi raajya niiþi haa aagamvalin kiyana ðee monavaaða kiyaa siþamu.

1. magee jiiviþaya anaþuree nam, mata hísaa karannata ena þæþæ‌þ‌þaa maraa ðæmima niiþyaaNukuulaya; in pavak siðu novee (krisþiyaani, islaam, yuðev aagam)

2. magee jiiviþaya anaþuree vuvaþ mata hísaakarannata ena þænæþ‌þaa gen gælavii pæna ðuvanu, næþnam ohugen þamangee maraNaya siðuvunaþ ohu nomaranna. mevæni niiþiyak niiþi poþaka næþa; pavak siðu novee (buððhaagama)

3. esee hísaavata ena þænæþ‌þaa samaGa gætumak æþiviima valakvaa gæniimata kalahæki hæmaðeema karanna, palaa yannata balanna. eheþ vena kala hæki ðeyak næþnam ohuva sunu visunu kara ðamanna. eya niiþyaaNukuulaya; pavak siðu novee  (bhagavaþ giiþaavee arjuna)

aða æmerikaavee æþi niiþiyak anuva yamek þamaa hitagena innaavita vena kenek þamaata erehiva pisþoolayak ilakka karagena enavaa ðækkoþ hoo ee piLiBaÐa saaðhaaraNa sækayak æþivuvahoþ ee puðgalayaata vedi þabannata balaya æþa. bohoo æmerikaaNun saGavaa gaþ pisþoola genayaamata balapaþra labaagena æþa. æmerikaavee palli yana sákhyaava ziigrayen aduvemin æþaþ, æmerikaavee vinaya haa saamaya lákaavata vadaa hoÐin rækennee aagam vala balayak nisaa nova niiþi kriyaaþmakaviima nisaaya. bohoo aagamika riiþi minisaa visin saðaagaþ ðee vagee niiþiða minisaagee nir‌maaNaya. þambayiyaa visin ðos kiva yuþuva þibuNee niiþiya ballata yææma gænaya. ee misak buððhaagama harahaa, saþurangen piruNu lookayaka, bauððhayingeema aþpaa bæÐa ðæmiimata noviya yuþuya. nanðikadaal iraNama haa avihísaavaaðaya aþara venasa miyayaamata pera ohuta eeþþu giyaa nisækaya.

prabhaakaran minisun maraððii ohu hiyumeen (avihísaka?) kiyaa kenaþ pranaan‌ðu nam koLaBa ænglikan bixop kivvee ihaþa áka eka yataþeeða? ohu prabhaakaran nipaðavuu vayin milata gaþ nisaaða? næþnam ohu síhala bauððhayin maraNa nisaaða? næþnam prahaakaran ekama krisþiyaani palliyakatavaþ boomba nogæsuu nisaaða? ðæn aLuþin hoyaa gena æþi ðeyak nam yamek kavuða kiyaa þiiraNaya vannee ohu hoo æya vizvaasa karaNa ðee anuvaya kiyaaya. 2016 ðesæmbar næzanal joogræfik saGaraavee mee gæna æþi lipiyee kiyannee yamekugee molayee æþi rasaayanika kotas mesee yameku biliiv karana ðee anuva hæsirena bavaya. mama maa siþana (ayi ææm vat ayi þink) yana aðahasa ðæn yal pæna gos æþa.  kenaþ pranaan‌ðu haa þambayiyaa yukþiya, saþyaya haa saaðhaaraNaþ‌vaya nova þaman vizvaasa karana iilama venuven kadee giya ayaya. ðutu gæmuNu rajaþumaa haa palaveni vijayabaahu rajaþumaa (1055-1110), siri sághaboo raju men navagunavæla gænamin nositi nisaa lákaava ðakuNu inðiyaavee valigayak viimen ee kaalayee vælakuNi. vijayabaahu rajaþumaa nisaa lákaava mesee beeruNa bava liyuvee prasiððha ðravida iþihaasajça niilakaaNtha zaasþri ya. paraakramabaahu rajaþumaa kalee prabhaakaran laliþ æþulaþ muðali, gaaminii ðisaanaayaka, densil kobbæækaduvata kalaamen síhala raja pavul samuulaghaaþanaya kiriimaya. iþaa kudaa kaalayakin hari haman rajek næþiva polonnaru yugaya avasaana viya. ðæn kaalayee rata suNu visunu viimata yannee bauððhayin kææ gasana nisaa nova niiþiyak vinayak, yukþiyak næþi ratak atavaa gena æþi nisaaya.

bohoo seyin krisþiyaanikaraNayavuu kaLu suððan pirisak visin 1931 sita boru bauððhayinvii 2000 s gaNanvala sita kaBavagee piriþ nuul aþee bæÐagena saðaagena æþi rata, ballata giya ratak, niiþiyak vinayak næþi ratak misa jee aar visin ðharmixta samaajayak haðanavaaya kiyamin ohu venuven rata puraa giya bauððha ðarzanaya piLiBaÐa mahaacaarya dabliv es karunaaraþna balaaporoþþuvuu ratak novee.  vædikal nogosma ohu balavaþ kala kiriimakata paþ viya. meya 2015 canðayata pasu maaðuLuvaavee soobhiþa haamuðuruvanta æþivuu hûðayaabhaaðhayakin avasaanavuu kalakiriima vænima vuu bava nisækaya. mema kaLu suððan síhala bauððhayaata salakannee samahara pirimin hiþa hoÐa gææNunta salakana aakaarayata bava gágodavila sooma himiyan elipita kivvee næþa. 2012 mæyi masa sita mee bava prasiðhiyee penvaa ðunnee boðu bala seenaavaya. samasþa síhala, ðemaLa, muslim ðeezapaalakayin haa kaLu suððan haa naanaa maaðiliyee ðeeziiya haa viðeeziiya en jii oo, muðalaalilaa jçaanasaara haamuðuruvangee hisa illaa sitinnee ee nisaaya. heeþu phala vaaðaya anuva yamin síhala bauððhayinta þibena ðævena prazna saakaccaa kiriimata avasþhaavak illaa paalakayinta bala kiriima, ranil aaNduva kiyana liccavi kramaya nova þambayiyaa haa ðharmasirilaa kiyana pracaNdaþ‌vaya nam eya apa visin saþuten bhaara gaþa yuþuya.

janavaari 1, 2017







0 Comments:

Post a Comment

Subscribe to Post Comments [Atom]

<< Home