hari maga

parisara vinaazaya valakaa, aarþhika haa samaajika vixamaþaa ðurukara, saaðhaaraNa samaajayak apa mavbimata uðaakara gaþa hækkee, 1832 ðii aarambhavuu palaaþ navayee kûþima maayim beðiima ahoosikara, ee venuvata, parisaraaþmaka maayim sahiþa (ikolojikal bavundariis) jana sabhaa namæþi sammuþi ðeezapaalana eekaka pihituvaa gæniimen ya. eya hari maga hevaþ bauððha maðhyama praþipaðaavaya.

2017-03-29

goLu muhuðata þalluvena síhalayin


lákaava namæþi idam kæællee ðemaLa janayaa vyaapþavii æþi aakaaraya penvana pahaþa ðæk‌vena siþiyam væðagaþ vannee ratee iþihaasaya haa bhuugoola viðyaava gæna noðannaa ðeezapaalakayin, bhaaxaava anuva rata beðiimata yaama keþaram ajçaana kriyaavakða yanna vatahaa gæniima saÐahaaya. lákaavee suLu jana var‌ga mahajaaþiya samaGa mizrava æþþee hariyata biþ‌þara kiipayak omlat saÐahaa kaLavam karaa vageeya. vigneezvaran uþuree maha æmaþi laGaðii kiv pariði 1948 sita síhala aaNdu ðemaLa jana sáhaarayak karagena yanavaa nam mee siþiyamvalin peena an‌ðamata ðemaLa janayaa síhala praðeezavala siisiikadavii visirii jiivaþ‌vannee keseeða?

lákaava tæmilnaad kotasak novii beeruNee muhuðin læbuNa aarakxaava nisaaya. eya égalanþaya næpooliyangen haa hitlargen‌ beeruNaa vænimaya (égalanþayee vaþ‌man rajavarunta þaamaþ æþþee jar‌man leeya). eheþ tæmilnaad valata yakada paalamak haa konkriit bígeyak ðaannata plæænkaraNa ayaða lákaavee sitii. mesee vunoþ ðænata horen lákaavata ena tæmilnaad janayaa væla nokædii galaa enu nisækaya. uþurata polis balaþala ðunnoþ ovunta polis aarakxaavaða læbenu æþa. mee aya rata æþulee síhala maayim praðeeza valata sákramaNaya vanu æþþee þeesavalam niiþiya anuva yaapana praðeezavala idam næþi nisaaya. maayim gammaanavala geval haa jalaya saÐahaa gætum hataganu æþa. síhala minisaa kramayen goLu muhuðata þalluvenu æþa.

13 vana sázoðhanaya mona þaram bhayaanaka mara uGulakða kiyaa peniiyannee iilam naayakayin kiyana ðemaLa jana var‌gayaagee abhilaaza (æspireexans) zaakxaaþ kara gæniima saÐahaa uþura haa næGenahira ðemaLa nijabim lesa venkara gaþ pasu, aniþ palaaþ haþee innaa ðemaLa janayaa iiLama nam ee nija bimata misa lákaavata læðiyaavak noðakvana nisaaya. aniþ aþata iiLam paalakayin mee ðakuNee innaa ðamiLayinva noyek aakaarayata usi gannanavaa nisækaya. síhala palaaþ vala janayaa balavaþ aaþaþiyakata paþ‌viimaþ, kææli haþakata beðuNu síhala aaNdu balavaþ hisaraðavalata asuvii asaraNaviimaþ siðuvanu niyaþaya. lookayee venaþ ratavalata aþ‌vuuyeeða mevæni iraNamaki.  uþurata pol raa genna epaa, buðu pilima haðanna epaa, ðemaLa janayaa síhalayin kasaaða baÐinna epaa, uþura-næGenahira ekaþu karanna oonææ yana kaþaa þava þavaþ ugravii in síhalayaa kulappu vanavita, mema ðevana haa þunvana siþiyamvala raþupaatin penena ðemaLa janayaata 13 sázoðhanaya ðun visaÐuma kumak veeviða?

mema siþiyam paha piLiyela kalee ‭ “‬A Statistical Survey of Elections to the Legislatures of Sri Lanka‭ ‬1911-1977‭”, ‬G.‭ ‬P.‭ ‬S.‭ ‬H.‭ ‬De Silva (1979‭) ‬yana poþee æþi, 1976 siimaa nir‌Naayaka komisam vaarþaavee saÐahan lákaavee ee vanavita þibuNu mæþivaraNa canða kotthaaza 157þee canðaðaayakayingee (vootars) janavargaya haa aagama piLiBaÐa praþizaþa ðaþ‌þa valin ya (yam geðaraka canða ðaayakayin  ekkenek hoo ðennekuta amaþarava þava Lamayi ðennek hoo þun‌ðenek hoo iita vadaaða sitiya hækiya). 1976 vaddukoddeyi iiLam prakaazaNaya kaalayee sákhyaa mee siþiyam valin penvayi. vadaa mææþa jaaþiya, bhaaxaava haa aagama piLiBaÐa jana sákhyaa visþara labaa gæniimata næþa. 2015 ðaþ‌þa þibee nam mee siþiyamvala raþupaata praðeeza  miita vadaa pæþirii þibennata ida æþa. yam bhuugoola viðyaaþ‌maka siððhi ðaamayaka saþyaya, yaþhaar‌þhaya ðænagæniimata mahajanayaata ayiþiyak þibiya yuþuya.

yam canða kotthaazayaka ðemaLa jana praþizaþaya (canða ðaayakayin)lesa lákaa ðemaLa haa inðiyan ðemaLa yana ðekotasama ekaþukara yoðaa gannaa laðii. aniþ aþata síhala praþizaþaya sæðiimeeðii ganu læbuvee síhala bauððha yana kotasa pamaNaya. síhala krisþiyaaniin  in ivaþ karana laðii. mesee kaLee yam canða kotthaazayakaðii ðemaLa ayata vædima vaasiyaþ, síhala ayata aduma vaasiyaþ labaaðiimataya.

mee anuva 1977 ðii ðemaLa aya siyeeta 50 ta vædi mæþivarana kotthaaza 17 k viya. siyeeta 5-49 ðakvaa aasana 20 k viya. aasana 120 kama sitiyee siyeeta 0.4 -4.99 ðakvaaya. þissa viþaaraNa mæjooriti vaar‌þaava (APRC- 2006) ðemaLa polis sþhaana pihituvannata yoojanaa kaLee mee aasana 120 þula viya yuþuya.

palaveni siþiyama- ðemaLa janayaa (canða ðaayakayin) siyeeta 50 hoo iita vædi

mee siþiyamen penvannee 1977 ðii siyeeta panahak hoo iita vadaa ðemaLa (raþupaata), muslim (koLapaata) hoo síhala (nilpaata) janayaa (canða ðaayakayin) siti canða kotthaazaya. mee anuva kisima jana vargayak bahuþara novana canða kotthaaza æþþee 12 k pamaNaya. eevaa nam puþ‌þalama, vennappuva, naaþ‌þandiya, miigamuva, jaaæla, vaþ‌þala, gampoLa, naavalapitiya, koLaBa uþura, koLaBa mæða, koLaBa batahira haa poþuvil ya. ðemaLa janayaata muslim janayaa ek kaLoþ puþ‌þalama, mæða koLaBa haa naavalapitiya siyeeta panahakata vadaa suLu jaaþiin innaa canða kotthaaza bavata peraLee.

ðevæni siþiyama- ðemaLa janayaa (canða ðaayakayin) siyeeta 11-49 aþaravana

mema siþiyama palaveni siþiyamee hisþæn puravana aakaarayee siþiyamak væniya. palaveni siþiyamee æþi his þæn (suðupaata) sææhena þaramee ðemaLa janayaa sitina canða kotthaaza vana bava min penii yayi. eevaa bauððha haa ðemaLa praðeeza aþara mæða æþi sákramaNa kalaapayak bava penee. lákaavee iiLam ratak bihivunoþ mema kalaapaya niranþara vaargika gætum æþivana kalaapayak vanu nisækaya.

þunvana siþiyama- ðemaLa janayaa (canða ðaayakayin) siyeeta 1-10 aþaravana

mema siþiyamen penvannee suLu pramaaNayen ðemaLa janayaa jiivaþ‌vana canða kotthaazaya.  þissa viþaaraNa mæjooriti vaar‌þaava komisama (APRC, 2006) visin ðemaLa polis sþhaana pihituviimata hoo ðemaLa polis bhatayin þæbiimata yoojanaa kaLee mee canða kotthaazavalaya. eheþ 1983 ðii hoo iita pera hoo pasuva hoo mee praðeezavala ðemaLa janayaata hirihæra siðuvii næþa. aananða ságaarii mahaþaa kiyaa sitiyee síhala gamvalaðii ðemaLa janayaata karaðara novuu bavaya.

haþaravana siþiyama- krisþiyaani balapææma

mee siþiyamen penvannee lákaavee bayibal belt ekaya. krisþiyaaniin siyeeta 30 kata vadaa innaa (raþupaata), siyeeta 10-29 aþara innaa (kolapaata) haa siyeeta 1-9 aþara innaa (nilpaata) canða kotthaaza mehi penvaa æþa. siyeeta 1 ta vadaa adu piris (suðupaata) rata puraa visirii æþa. pasugiya avuruðu siiya þula kisima palliyakata paharaðiimak siðuvii næþa. aziilaacaara anyaagamiikaraNaya 1977 n pasu vædivii minis bætaLu lavaa buðu piLima poLovee gasaa kudukaravaa eevaata muþraa karaviimee kriyaa eLiviimaþ samaGa þa‌þ‌vaya venas viya.

pasvana siþiyama- bauððha suLuþaraya siyeeta 1-5

mevæni mæþivaraNa kotthaaza 19 k æþa. mema bauððha suLu jana kotasata þissa viþaaraNa mæjooriti vaar‌þaaven (APRC- 2006) kisi sahanayak yoojanaa kara þibuNee næþa. mee praðeeza vala æþi bauððha puraaviðyaa sþhaanavalata siðukaraNa haaniya væLæk‌viimata 2016 aga sita polis rækaval ðæmiima þissa viþaaraNa vaarþaava síhala gamvala ðemaLa polis bhatayin þæbiimata kala yoojanaava sihikaravayi. eheþ minisun aarakxaa kiriimaþ, natabun murakiriimaþ ekinekata venas kriyaaðaama ðekaki.

praaðeeziiya leekam kotthaaza anuva muslim jana vyaapþiya penvana siþiyamakða mee samaGa æþþee eyaða mema maaþûkaavata aðaaLa vana nisaaya. meya labaagaþþee veb adaviyakini. aagama anuva nova ðemaLa bhaaxaava kaþaakaraNa aya vazayen prabhaakaranta pera haa pasuva iiLam naayakayin muslim janayaa æmaþuvee/amaþannee raþupaatin penvana siþiyam valata mee muslim siþiyamaða ekaþu kara gæniimen labaagaþa hæki ðeezapaalana vaasiya nisaaya. mee siþiyam valin penii yannee síhala, ðemaLa haa muslim janayaa 1505 ta peraþ 1815 ta peraþ sahajiivanayen jiivaþ‌vuu aakaarayata iðiriyeeðiiða jiivaþ‌viima saÐahaa avazya 13 sázoðhana mara uGula nova gam mattamen mahajanayaata balaya pavarana, bhaaxaava haa aagama anuva nova svaabhaavika (jalaya) maayim anuva sæðuu pakxa ðeezapaalanayen þora jana sabhaa kramayak bavaya. mee vanaahii þamangee eðineðaa avazya katayuþu paalanaya kara gæniimee balaya kudaa bhuumi pramaaNayee eekaka uparima sákhyaavakata himikara ðiima namæþi sammuþi prajaaþanþravaaðayaya.

(mehi saÐahan siþiyam bæliimata lankaaveb.kom veb adaviyata yanna)

0 Comments:

Post a Comment

Subscribe to Post Comments [Atom]

<< Home