eekiiya raajyaya haa liccavi paalana kramaya

eekiiya raajyaya haa liccavi paalana kramaya

maiþriipaala siriseena, mahinða raajapakxa haa ranil vikramasíha kiyannee huðek pácaskhan‌ðha þunak pamaNak noveeða? mesee siþanavita movun adu paadu, ðurvalakam bohoosee æþi puðgalayin bava vatahaa gæniimata pahasu novanneeða? esee vuvaþ movun upan rata avaasanaavanþa ratak novana  bava canða praþiphala valin pavaa penii yayi. mee þun‌ðenaa aþarin ðurvalakam vædima pácaskhan‌ðhaya mahinðaya. ohu ohugee puþþungee þaaþþaa yana kaaraNaava, ohu ohugee ratee þaaþþaa yana vagakiimata vadaa asaaðhaaraNalesa karata gæniima min ek praðhaana ðurvalakamak viya.

mee þun ðenaagen raja sæpa labaa hæðunee ranil ya. vijeevarðhana leek havus salli iita heeþuvaya. ohugee piya paa‌r‌zavaya balagaþu krisþiyaani kaaNdayak viya. ovun jiivaþ‌vunee hæm beekan kana, viski brændi bona sar joon sar olivarlaagee samaajayeeya. mahinðata læbuNee donamoor kaalaya vanavita lákaavee gamvala mul bæsa siti suððan anugamanaya kala ovungen bætakææ iþiriva siti gæmi govi raðaLa pælænþiyee valigaya ya. mahinðata ðæmuu nam valin eya eLivee. gamaþ nagarayaþ aþara aþaramávii siti mee aya yuroopiikaraNaya iðiriyee asaraNava giyeeya. niyama síhala aratuvakin yuþuva ðukgæhæta viÐa nægiisiti haa yuroopiikaraNayata yatanovuu kenek lesa innee maiþriipaalaya. ohu niyama govi-kamkaru nixpaaðanayaki. govi janapaðayaka hæðuNu keneki. ohugee piyaa ðaruvanta vaasi gena aa manþrii kenek noviiya. adu þaramin ohuta graama seevaka rakxaavavaþ karagannata samaajaya baaðhaa kaleeya. ohu paBayek, hikanalek nova boðu jana peramuNee saLakuNa væni naaga raajayek bava ohu visin ðæn pennaa ðii æþa.

aða lákaavee sitina ðeezapaalakayin bohoo ðenaa noo bodiis sambodiis vuu ayaya. mee aya kalee ðeezapaalanaya harahaa þamangee mooda hoo mooda novana puþþunva koLaBa iskoolekata hoo intarnæxanal paasælakata ðamaa in pasu rata yavaa genvaa gæniimaya. mee aLuþ ræLa þaaþþalaagen venasvuuyee ígriisi kaþaakala hækiviima nisaaya. mee ræLen samaharu ðeezapaalanayata aavaþ lákaavee iþihaasaya hoo bhuugoola viðyaava movun ðannee næþa. kaLu gaGa patan gannee kohenða kiyaa anumaanakara  kiyannata þaramaka ðænumakvaþ movunta næþa. ee aþin mee ræLa haa ee kaalayee lákaavee siti es dabliv aar dii haa dadli ðennaa aþara venasak næþa. næþinam vena ratak illana pakxayakata idam balaþala ðiimata ee ðennaa ekaGa venavaaða?

þama ratata vadaa puþaa lokuviima dii es seenaanaayakagee sitama siðuvuuvaki. sar joon yoðavaagena baNdaaraNaayakata hirihæra kiriima, bæsil harahaa maiþriita hirihæra karaviima vænimaya. puþaata paara suððakara gæniimata siþiimaya. misis bii taða mee roogaya væLaðii mavaþ, puþaaþ ðennaama amaaruvee vætuneeya. égalanþayee igenagannata salli næþivita, ee saÐahaa vizeexa paNaþakin salli paas kara ðun agamæþi baNdaaranaayaka mahaþaagee zrii lákaa niðahas pakxayata, igenagena aapasu pæmiNi laliþ æþulaþmuðaliva misi bii nogaþþee þama puþaata paara væseeya yana bayataya.  þamangeema puþaa næþi kama nisaa nihaDava nosita þama bææNaatavaþ iNimá paarak saðaa noðii sitiimata jee aar taða nohækiviya. marvin silvaagee puþaagee ganayata novætunaþ, amaaþyaáza vææn ekakin gos muhuðu veraLee paati ðamaa maiþriigee puþaaða amaaruvee vætuneeya. þaaþþalaa puþþunta væraði signal ðennee ðeezapaalanaya kiyannee zreextha kaaryayak nova sarusaara job ekak kiyaa saLakana aakalpaya nisaaya. ahísaka piya-puþu samban‌ðhayata uðaaharaNayak nam katugeyi ðiraagiya padipela haðannatavaþ hækiyaavak næþi æmaþivarayekva siti jagaþ baalasuuriya þama puþaa þaarakata nomineexans ðenavaa yana poron‌ðuva uda kæægallee ðeezapaalanayen samugæniimaya.

mee kaaraNaya mehiðii saÐahan kaLee mee ðæn þeerii æþi 225 n kii ðenek mesee suðusukam næþiva jçaaþi ságrahayata samban‌ðhava æððæyi siþaa balannataya. ratee muulika prazna visaÐiimata siþiimeeðii raajiþa seenaaraþnagee puþaa pamaNak svooþsaahayen gampaha manþrii kenek vunaa kiyaa mata siþee. ehiðii þaaþþaagee puþaaviima nisaa æþivuu balapææma avamaya kiyaa mata siþee. eheþ xaviin baNdaaranaayakata (hitapu agavinisurukaariyagee puþaa) labaagaþa hækivuuyee canða 149 k pamaNaya. kûxikar‌ma æmaþiva sitiyaðii dii æs seenaanaayaka visin þama puðgalika govipoLata raajya kamkaruvan yoðavaa gæniimata viruððhava baNdaaraNaayaka pavulaka kûxikaarmika nilaðhaariyek naduvak ðæmmeeya. eya ðura ðigatama giyeeya (baNdaaraNaayaka keneku hæruNa vita viðyaalákaara ðaayakasabhaavee balavaþaava siti dii es ta mesee þarjanaya karannata aaþmazakþiyak þibuNee yakkaduvee prajçaaraama haamuðuruvanta pamaNaya). min peennee ðuuxaNaya, vácaava yana ðee næþi pácaskha‌n‌ðha lookayee iþaamaþ virala bavaya. piya-puþ uðaaharaNaya pamaNak mee lipiyee saÐahan kalee næþnam mema ðeezapaalakayingee ðuuxaNa gæna venama poþ liviya hæki nisaaya.

lákaavee ðeezapaalana asþhaavaraþ‌vayak æþikiriima æmerikan-inðiyan-égalanþa nyaayapaþra vala adáguya. lákaavee eya karannata ovunta hækivuuyee mahinða mahaþaagee anuvaNa haa azobhana kriyaa nisaaya. eheþ lákaava asþhaavara vunee næþa. lákaava yam nopenena/aðûxyamaana balayakin rækena bava penee. pasugiya canðaya ðesa balanna. lákaavee bauððha paðanama ivaþkarannata kaþaakala sannasgalaþ, roosi bar‌nadin seenaanaayakaþ yana ðennaama paraajaya viya. eevaageema anþa paraajayakata paþnovii balaya laGatama mahinða aavaþ, ohuta balaya ahimiviya. balaya laGatama æviþ eya aþata nolæbiima þaram ðukak ðeezapaalakayekuta þibiya hækiða?

ranil haa mahinða satana nisaa araajika þaþ‌vayak æþiviima væLakuNee lákaavee maiþrii nam janaaðhipaþi kenek sitiimaya. mahinða ðinuvaþ ohuta agamæþikama noðenabava kiimata niiþimaya hækiyaavak janaaðhipaþi þanaþurata þibuNi.  meya ratata læbuNu vesvalaagaþ bhaagyayak viya.
nil haa koLa jaaþika aaNduvak sæðiimata baaðhaakiriimata mahinðata ðæn idak næþa. vaasuðeevata, gammanpilata haa vimalta ðæn kala hæki bakal kiriimak næþa. maiþrii ohugee balaya þahavuru karagena avasaanaya. mee nisaa mahinða visin kala yuþu jaaþika yuþukama nam eekiiya raajyaya rækagæniimee yuþukamaya. mee saÐahaa hiþakara yugayak ðæn uðaavii æþa. mee kaalayee lákaavee buððhaagama gæna vædiyenma kaþaa karannee ranil ya. graama raajya gænaþ eseemaya. raajiþa, kiriællee, mágala yana pedaral kaarayin sitiyaþ, (mahinðagee pæþþee pedaral rajaalaa bohoo sitiþi. vaasuðeeva, dalas alahapperuma uðaaharaNaya) ranil kiyaa æþþee tii en ee illana pedaral eka noðena bavaya. æþþavazayen kiyanavaa nam yuu en pii haa zrii lákaa pakxa ðeka aþara venasak næþa. venasa nil haa koLa pácaskhanðha ðepæþþakatavii hoðða borakara gannata bæliima pamaNaya. mee anuva ðinuu manþriin 95 n raajapakxavaru 3 ðenaa hæra aniþ aya (samaharavita vimal viiraváza hæra) jaaþika aaNduvata haravaa gæniima iþaamaþ suLu ðeyaki.

aLuþma aaráci anuva nil haa koLa jaaþika aaNduvak saðaa æþi aþara mahinða pila manþriin 65 kin yuþuva vipakxayak vii æþa. mee ayagen samaharu iðiriyeeðii aaNduvata noyaaviða? kesee veþaþ ratakædiima væLæk‌viima saÐahaa mahinða pila kalayuþu kumakða? (1) rata ðekata kædiimata upakaaravana/þuduðena saaðhaka ivaþ kiriimaþ, (2) rata ekaþu kiriimata ivahalvana saaðhaka zakþimaþ kiriimaþ ovungee vagakiimaya. nil-kola givisuma anuva tii en ee pitupasa nogos ratata yukþiya ixta kiriimata aaNduvata ida læbii þibee. muslim hoo ðemaLa jaaþivaaðiin lákara nogena ratata seevaya kiriimata læbiima maiþrii haa ranil ðennaa læbuu vizeexa jayagrahaNayaki.

1921 ðii aruNaacalam aarambhakala venama ðemaLa ratak vyaapaaraya (landan valin venama ðravidanaaduvak illaa mædraas pranþaya kriyaakalee mee kaalayeeya, pakisþhaan illiimaða æraBunee mee kaalayeemaya) harihæti kaLamaNaakaraNaya karagannata koLaBa siti síhala krisþiyaani kaLu suððanta 2005 vana þekma nohækiviya. 2009 ðii eya paraajaya kalaþ bæsil pramukha kaLu suððan eya bakal kara gaþþeeya. raajya paalanaya, ratee anaagaþaya yana ðee gæna vyavahaarika hoo poþ paþ kiyavaa labaagaþ ðænumak movunta næþa. yuððhaya avasaanavuu pasu, ðækuNee ee vanavita saarþhaka lesa kriyaaþmakavuu gæmi ðiriya, gam sávarðhana kramaya uþuru-næGenahirataþ gena giyaa nam mahinða raajapakxa aðataþ balayee ya. koLaBa alákaarayata kara gahanavaa venuvata rajarata væv amuNu praþisáskaraNayata hamuðaa sebaLun yeðuvaa nam goothaabhaya aðaþ væjaBenneeya. ee venuvata koLaBa canðaðaayakayaa ranilta lakxa pahaka canðayak ðunneeya.

jaaþika aaNduvata haa mahinða pilata ekaGaviya hæki saaðhaaraNa (riisanabal) karuNu:

(1)  síhala haa ðemaLa bhaaxaa paasælvala igænviima
(2) lákaavee ðemaLa nija bhuumiyak þibeeya yana celvanaayagamgee miþhyaa kaþhaava 13 sázoðhanaya þulin ivaþ kiriima
(3) lákaavee aLuþin aagamika bildin sæðiima þahanam kiriima
(4) muslim anþavaaðiin mæDaliima
(5) graama raajya paalana kramaya haÐunvaaðiima (bæsil visin jana sabhaa kramaya aarambhakara haðisiyeema aþahæra ðamaa, ðivi næGuma nam vikaarayak genaaveeya. ohu gæmi ðiriya væda satahanaða vinaaza kaleeya).

hari maga nohoþ sæbææ liccavi paalana kramayak saÐahaa yææmee gamana

(1) graama raajya kramaya pakxa ðeezapaalanayen beeraa gæniima
graama rajya (jana sabhaa) saÐahaa 10 ðenekugee kamituvak pakxa ðeezapaalanayen þora canða kramayak yataþee þooraa paþ kara gæniima.

(2) mema jana sabhaa vala maayim svabhaavika parisara (jalaya, gáGaa, æLa ðoLa, bhuugaþa jala ðrooNi) saaðhaka anuva þiiraNaya kiriima.

(3) mema svabhaavika maayim anuva yamin jana sabhaa ek karamin, canða maðhyasþhaana haa paarlimeenþu mæþivaraNa bala praðeeza pihituviima.

(4) ee anuvama yamin ðænata pavaþina ðisþrik haa paLaaþ venuvata aLuþ ðisþrik haa paLaaþ saaðaa gæniima.

(5) uðaaharaNayak vazayen lákaavee æþi gáGaa ðrooNi 103 praðhaana gáGaa nimna haþakata beðiya hækiya. mee anuva bihivana nimna haþa nam yaalpaanam, rajarata, mahavæli, ðaBaðeNi, kæLaNi, ruhuNu  haa ðiighavaapi yanuveni.  mee sææma aLuþ paLaaþakatama muhuðak læbee. sææma paLaaþakma svabhaavika maayim anuva saaðaagaþ jana sabhaa (ek jana sabhaavak ek graama seevaa nilaðhaarii eekakayak haa canða maðhyasþhaanayak vee) haa paarlimeenþu mæþivaraNa bala praðeeza valin samanviþaya.

(6) jana sabhaa valata minisungee eðineðaa jiiviþayata balapaanaa karuNu gæna kriyaakiriimata balaya haa aramuðal ðiya yuþuya.

(7) jana sabhaavata paryeexaNa eekakayak haa nilaðhaarii eekakayak sitiya yuþuya.

sæ yu: miita samaana yoojanaavak mahinða raajapakxa mahaþaa janaaðhipaþiva sitiyaðii ohutaþ, ohugee kaalayee æmaþikama ðæruu karu jayasuuriya mahaþaataþ, ugaþ paadam haa sáhiÐiyaa komisamataþ iðiripaþ karana laðii.

canðrasiri vijayavikrama

21-8-2015